Leviafan (2014)

[Chiras365]

Leviafan
Leviathan (2014)

Σκηνοθεσία / Σενάριο: ANDREY ZVYAGINTSEV
Φωτογραφία: MIKHAIL KRICHMAN
Μουσική: PHILIP GLASS
Πρωταγωνιστούν:
ALEKSEI SEREBRYAKOV
ELENA LYADOVA
VLADIMIR VDOVICHENKOV
ROMAN MADYANOV

Ημερομηνία Πρεμίερας: 12 / 2 / 2015

Η επιστροφή του Andrey Zvyagintsev μετά την Elena του 2011 ήταν ένα από τα πολυαναμενόμενα γεγονόνα του 2014 στον κινηματογράφο. Μετά το ανεξέλεγκτα επιδραστικό The Return, οι πρώτες πληροφορίες για το πιο πρόσφατό του έργο, ακόμη κι από το όνομα, προμήνυαν το θεματικό εύρος που συνήθως προσεταιρίζεται ο δημιουργός. Επί της ουσίας, η υπόθεση του Leviafan βασίζεται στη ρωσική κοινωνία. Η επικείμενη κατάσχεση του σπιτιού ενός ανθρώπου από την κυβερνητική αρχή της πόλης δημιουργεί μια κλιμακώδη αντίδραση των δύο πλευρών. Ως θεατές βρισκόμαστε ενώπιον των εξελίξεων, της εισαγωγής, ωρίμανσης και τελείωσής τους στην οθόνη, έως ότου αυτές δημιουργήσουν τη σκάλα μετάβασης σε κάτι μεγαλύτερο από το βασικό γραφειοκρατικό θέμα.

Οι απαρχές του όρου Leviafan ή/και Leviathan ανιχνεύονται στο βιβλικό θαλάσσιο τέρας που παραλληλίζεται σήμερα απλά ως ένα τέρας, ή μία τεραστίων διαστάσεων φάλαινα. Σε φιλοσοφικό επίπεδο, το συνώνυμο έργο του Thomas Hobbes αποτελεί μία θέση περί του όρου του κοινωνικού συμβολαίου και της εν τέλει αποφυγής της φυσικής κατάστασης του ανθρώπου. Αυτή, επιφέρει τη δυστυχία, τη μοναξιά και την αυτοκαταστροφή. Το συμβόλαιο του Leviathan ορίζει έναν άνθρωπο ως κυρίαρχο, τον μόνο που θα βρισκεται στη φυσική κατάσταση, εκτός συμβολαίου και αρχηγό μίας κοινωνίας σε ειρήνη.

Εξετάζοντας την προσέγγιση του Zvyagintsev σε επίπεδο σεναρίου, διακρίνουμε γραμμές που υποδεικνύουν γενικά τον αγώνα του λαού ενάντια στο σύστημα. Η κινηματογραφική εκδοχή του Zvyagintsev προτάσσει μία δεξαμενή διαφθοράς και βίας ως το κράτος κι έναν καταπονημένο λαό που απαλύνει τον πόνο του στο ποτό. Η πραγματικότητα αυτή μεταφέρεται ως απόλυτη, χωρίς περαιτέρω επίπεδα εξέτασης. Εάν κάνουμε την υπόθεση πως ο συμβολισμός του τίτλου ακολουθείται από συνεχόμενους συμβολισμούς στις θεματικές της ταινίας, μπορούμε ίσως να δεχθούμε την αδιαλλαξία της κινηματογράφησης. Η υποκρισία όλων των ιδεολογικών φορέων, επίσης, προσκείμενοι ξεκάθαρα στη δύναμη της εξουσίας, του χρήματος και της διαφθοράς υποστηρίζουν την απολυτότητα του συμβολισμού που παραμένει όχι μόνο ευδιάκριτος, αλλά ένα δεκανίκι του οικοδομήματος - της ταινίας. Ανεξάρτητα από τη θεματολογία, η εικονική έκφραση του Leviathan αναλώνεται σε απτές φόρμες συμβόλων προώθησης της ιδέας στο άπειρο. Η αποτύπωση του σκελετωμένου θαλάσσιου τέρατος, η πρώτη από τις δύο φορές που εμφανίζεται σε μορφή εικόνας, υπογραμμίζει την αλληγορία σε σημείο να τοποθετεί το νεαρότερο άτομο του φιλμ δίπλα σε αυτήν.

Ο Leviathan, λοιπόν, αποτυπώνεται ως η ιδέα της σημερινής Ρωσίας έναντι της μετάβασης από την παλιά στη νέα γενιά. Η ιδέα αυτή, εκ Zvyagintsev, όχι μόνο κατηγορείται και κρίνεται, αλλά ευτελίζεται μέσα από καταστάσεις παρωδίας στη ρωσική καθημερινότητα. Η πιθανότητα της κατάσχεσης του σπιτιού του πρωταγωνιστή της ταινίας, παραλληλίζεται εκ νέου, με την καταστροφή και κυρίως, την αποσύνθεση που διακρίνεται σε όλο το φάσμα του φιλμ. Ο σκελετωμένος Leviathan αποτελεί το κυριότερο σύμβολο, αλλά μπορούμε να διακρίνουμε κατά μήκος της ταινίας κατεστραμμένα κτίρια, καράβια κι εκκλησίες. Τα κατεστραμμένα θεμέλια μίας κοινωνίας.

Εντοπίζοντας τις σχηματικές εκβαθύνσεις του έργου του Andrey Zvyagintsev, θα ήταν απρεπές κι ανειλικρινές να μην αναγνωρίσω την ποιότητα και τις αρετές του που το καθιστούν ως ένα από τα εντυπωσιακότερα δράματα του 2014 στον κινηματογράφο. Το Leviathan δανείζεται την απόκοσμη μουσική του Philip Glass στο Akhnaten στην αρχή και το τέλος του, ορίζοντας συμμετρικά την έκφρασή του. Η ερμηνεία του Aleksey Serebryakov, πρωταγωνιστή του δράματος, προτάθηκε δικαίως στα Ευρωπαϊκά Κινηματογραφικά Βραβεία του 2014, ενώ η φωτογραφία του Mikhail Krichman δικαιώνει τον τίτλο και το όραμα. Η γενική παρατήρηση εκ μέρους μου παραμένει στη λανθασμένη αυτογνωσία του έργου. Το Leviathan γυρίστηκε με ακόμη μεγαλύτερες βλέψεις από το 65άρι mm του The Master προ τριετίας, αλλά σε 35άρι φιλμ. Οι συμβολισμοί του παραμένουν σχηματικοί σε σημείο να θεωρώ πως νοιάζονται για την αποδοχή τους από το ευρύτερο κοινό. Κατευναστικός παραγοντας ίσως να μπορεί να θεωρηθεί μόνο η τοποθέτησή του σε μία παγκόσμια κλίμακα, αλλά κάτι τέτοιο προφανώς δεν είναι ούτε στο χέρι του οποιουδήποτε και μάλλον ούτε αρχική πρόθεση του δημιουργού.

Που βρίσκεται στην κατάταξή μου, το 2014:

......

• 028. Locke
• 029. Leviafan
• 030. Respire

......

[blackys88b]

δυσκολη ταινια στο θεμα...αλλα μου αρεσε αρκετα..ειναι και η μοναδικη απο τις ξενογλωσσες της κατηγοριας που ειδα...δυνατες ερμηνεις, βοηθησε αρκετα και το ολο τοπιο...αλλα οταν μιλαμε για φετινη Ρωσσια η ταινια που δεν μπορω να βγαλω απο το μυαλο μου ειναι το I won't come back...το οποιο τρεις μηνες μετα το θυμαμαι χαρακτηριστηκα..!!

thnx για το review chiras... απο τις ξενογλωσσες που σιγουρα αξιζει να δει καποιος φετος.!!!

[Above]

Είχα λατρέψει το The Return, που πάλι η Ρωσία το είχε αποστείλει επισημα για εκπροσώπηση στα oscar, αλλά δεν πέρασε! Κάπου τον έχασα λίγο, αλλά με το ανθρωποκεντρικό Leviathan, ξαναβρήκα τον σκηνοθέτη Zvyagintsev! Την είχα ξεχωρίσει την ταινια, μήνες πριν, και περίμενα αν η ορμή της θα παρέμενε το ίδιο δυνατή μήνες μετά. Και παρέμεινε.
Γιατί είναι ένα δυνατό σημερινό έργο, με που χειρουργική ωμότητα και οχι δεξιοτεχνία εγχειρίζει την ασυδοσία της ρωσικής εξουσίας παρουσιάζοντας ένα κράτος αναλγησίας και συμφερόντων παραμερίζοντας τον ανθρωπινό παράγοντα. Συμβολικό άλλα όχι ακαταλαβίστικο, με λιτές γραμμές και αιχμηρές γωνίες έργο, πολεμήθηκε από την Ρωσία γιατί κρίθηκε προσβλητικό γαι την χώρα, αλλά δοξάστηκε από ενώσεις κριτικών και ακαδημιών ανά τον κόσμο. Ίσως, γιατί η τέχνη εινια υπεράνω της πολίτικης, και ας καθορίζει και φιμώνει η δεύτερη την πρωτη. Αν δεν είναι το Πολωνικό Ida φέτος, ας εινια το Leviathan, αυτό που θα φύγει με το oscar καλύτερης ξενόγλωσσης ταινια!

Εξαιρετικό review Chir, για μια εξαιρετική ταινια!

[sweetcharlote]

Και μένα μου άρεσε και δεν είναι τόσο του στυλ μου. Την είδα με μια φίλη μου ρωσσίδα που ξετρελάθηκε. Είπε οτι είναι απο τις καλύτερες και κρίμα που δεν πήρε oscar. Αν και αργή για τα γούστα με κράτησε. Ωραίες ερμηνείες και oι ηθοποιοί, που ήταν σαν να ζουν την κάθε στιγμή στα αλήθεια. Καταπληκτικό review Chiras365.

[blackys88b]

'Leviathan' to Debut on Russian TV