Χμμμ... Σηκώνει συζήτηση αυτή η κουβέντα, νομίζω.
Τα X-Files ήταν λαμπρό τέκνο της εποχής τους, των αρχών της δεκαετίας του '90, όταν, μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου και την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, οι πολίτες ήταν ελεύθεροι πια να ΜΗΝ εμπιστεύονται τις κυβερνήσεις τους. (Υπό αυτή την έννοια, η σειρά θα μπορούσε να είχε τρομερή επιτυχία και στα πλαίσια του κινήματος των χίπις τη δεκαετία του '70, όταν, επιπλέον, είχε και μεγάλη πέραση η new age φιλοσοφία.) Με το ίδιο σκεπτικό, η δημοφιλία της σειράς συρρικνώθηκε μετά την 11η Σεπτεμβρίου, όταν οι τρομοκρατημένοι Αμερικανοί στράφηκαν και πάλι στην αγκαλιά του κράτους-πατερούλη, αναζητώντας ασφάλεια (και εκδίκηση, βεβαίως-βεβαίως) και η ιδέα μιας κυβέρνησης που κρατάει μυστικά και εξαπατά τους πολίτες δεν ήταν πλέον αποδεκτή. (Ίσως αυτός ήταν και ο λόγος γιατί η παρωδία του Μπους του Νεότερου στη σειρά ήταν σχετικά ήπια, αλλά και γιατί σβήστηκε
εκείνη η τελευταία σκηνή στο The Truth.)
Η σημερινή εποχή είναι περίεργη. Η κυβέρνηση του Τραμπ έχει πολώσει πολύ άσχημα την Αμερικανική κοινωνία, αλλά, ακόμα κι αυτοί που είναι εναντίον του κυρίως τον κατηγορούν για ανηθικότητα, ρατσισμό, ακραίο καπιταλισμό και κοινή ηλιθιότητα, όχι, όμως, για σοβαρές συνομωσίες ή κοσμογονικά μυστικά που κρατάει κρυφά. Στο revival ο Κάρτερ αναφέρθηκε κάμποσες φορές στην κακή σχέση του προέδρου με το FBI, αλλά δε γενίκευσε το αίσθημα δυσαρέσκειας κατά του προέδρου. Γενικά, δε φάνηκε να θέλει να εμπλέξει ιδιαίτερα την κυβέρνηση -- και πώς να το κάνει, εξάλλου, αφού άλλαξε τα φώτα στη συνομωσία και, από ένα δαιδαλώδες σχέδιο παγκόσμιας κλίμακας, το συρρίκνωσε στα έργα ενός μόνο ανθρώπου (που, ειρήσθω εν παρόδω, δε θα έπρεπε καν να είναι ζωντανός);
Έπειτα, είναι κι αυτό: όταν ξεκίνησε η σειρά, γίνονταν και τα πρώτα βήματα στην ανάπτυξη της τεχνολογίας σε ευρύτερη κλίμακα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρώτη σεζόν δεν είχαμε καν κινητά τηλέφωνα, ενώ η ανησυχία για τις επιπτώσεις της τεχνολογίας στην ανθρώπινη ζωή αντικατοπτριζόταν σε επεισόδια όπως το "Ghost in the Machine", που πλέον είναι εντελώς ξεπερασμένο. Στο revival πολλές φορές οι δύο ήρωες δήλωναν ότι είναι "old-school, pre-Google", ενώ και ο Μώλντερ δυσκολεύεται με το φωτογραφικό app στο κινητό του. Η σύγχρονη εποχή αυτά δεν τα καταλαβαίνει, ούτε τα συγχωρεί. Και δεν μπορείς στ' αλήθεια να κάνεις μοντέρνα τηλεόραση σήμερα, αγνοώντας την τεχνολογία. Θα μου πεις, είχαμε το "This" στο revival, είχαμε το "Followers" -- και τα δύο με πολύ έντονο το στοιχείο της απειλητικής τεχνολογίας, αλλά (κι αυτό είναι προσωπική εκτίμηση) δεν ήταν τα κλασικά, ατμοσφαιρικά XF επεισόδια, αλλά μάλλον ένα cross-over με το "Black Mirror". Με άλλα λόγια, νομίζω ότι τα XF που αγαπάμε είναι παλιομοδίτικα για την εποχή μας: πώς θα νιώσει ο σύγχρονος θεατής την ανατριχίλα του φακού στο σκοτάδι, όταν ξέρει ότι μπορεί να φέξει και με το κινητό του;
Άλλο ένα βασικό ζήτημα που σχετίζεται με την τεχνολογία: νιώθω ότι έχει ελαττώσει σημαντικά την περιέργειά μας για το φυσικό κόσμο, έχει κάπως θολώσει τη μαγεία του ανεξήγητου. Οι άνθρωποι μπορεί τώρα να είναι λιγότερο ανοιχτοί σε extreme possibilities, γιατί οι πολιτισμοί και οι κοινωνίες (ακόμα και οι θρησκείες) που έχουν να επιδείξουν παρόμοια φαινόμενα έχουν σαρωθεί από τον ορθολογισμό της επιστήμης και της τεχνολογίας.
Οπότε, αν ξαναγύριζαν τα X-Files, για ποια πράγματα θα μιλούσαν; Η old-school θεματολογία δε θα είχε απήχηση στο σύγχρονο θεατή, οι υπερβολικά μοντέρνες ιστορίες δεν είναι πραγματικά X-Files. Άσε που χρειαζόμαστε μια κεντρική ιστορία. Έτσι όπως τα έκανε ο Κάρτερ, ποια θα μπορούσε να είναι αυτή; Διέλυσε τη μαγεία των εξωγήινων, του Συνδικάτου και του Γουίλιαμ και ειλικρινά αμφιβάλλω αν υπάρχει κάτι εξίσου ενδιαφέρον και έντονο που να μπορεί να πάρει τη θέση του.
... Και, από την άλλη, ΔΕ ΘΕΛΩ η τελευταία ανάμνηση που έχω από τη σειρά να είναι εκείνη η σκηνή στην αποβάθρα, ρε γαμώτο.